Từ khi có đường bay trực tiếp từ Trung Quốc sang Cam Ranh tính cho đến thời điểm này có 10 công ty du lịch tại Nha Trang (bao gồm các hãng lữ hành lớn Sài Gòn – Hà Nội làm đại diện tại Nha Trang) được cho là có năng lực đón khách Trung Quốc.

Nhưng sau một thời gian đi vào hoạt động đến nay thì đến 2/3 trong số này đều là công ty do người Trung Quốc núp bóng đứng sau để kinh doanh, hoặc do người Trung Quốc cung cấp vốn để thành lập công ty.

Chỉ trong một thời gian ngắn, du khách Trung Quốc đã vươn lên dẫn đầu thị trường khách quốc tế đến Khánh Hòa. Làn sóng khách du lịch Trung Quốc đã mang đến những nguồn lợi lớn đối với hoạt động của các doanh nghiệp (DN) du lịch, nhưng cũng gây ra không ít lúng túng cho cơ quan chức năng địa phương…

* Những tín hiệu mừng trước mắt

            Trong bối cảnh các thị trường khách du lịch quốc tế giảm sút trầm trọng, nhất là thị trường khách Nga, việc xuất hiện làn sóng khách du lịch Trung Quốc đã giúp cho ngành du lịch tỉnh giữ được nhịp độ tăng trưởng cao.

            Theo thống kê của Sở Du lịch Khánh Hòa, kết thúc năm 2015, các thị trường khách như: Nhật Bản, Mỹ, Canada, Úc, Anh, Pháp, Đức, Nga… đều giảm sút và gần như không có. Riêng thị trường khách du lịch Trung Quốc lại đột ngột tăng trưởng mạnh, tăng trưởng đó được thể hiện khá rõ nét và bất ngờ. Trong 4 tháng đầu năm 2016, lượng khách Trung Quốc đến Nha Trang - Khánh Hòa đã đạt con số 142.176 lượt, chiếm 40% lượng khách du lịch quốc tế và gần bằng 78% so với cả năm 2015.

Có thể thấy, với mục tiêu duy trì mức tăng trưởng lượng khách quốc tế đến lưu trú từ 15 đến 20% mỗi năm, du lịch Khánh Hòa đã có những bước phát triển đáng kể.

            Từ năm 2010 đến năm 2014, ngành du lịch ghi nhận sự tăng trưởng đột biến của thị trường khách Nga. Nhưng về sau, thị trường khách Nga sụt giảm sâu do đồng rúp Nga mất giá. Trong khi các DN du lịch địa phương, cũng như cơ quan quản lý nhà nước về du lịch đang lúng túng thì làn sóng khách du lịch Trung Quốc ồ ạt đến Nha Trang - Khánh Hòa.

            Diễn biến này hoàn toàn gây bất ngờ với chính những người trong cuộc, bởi sau sự kiện giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng đặc quyền kinh tế nước ta, lượng khách du lịch Trung Quốc đã giảm sút rất mạnh. Đến cuối năm 2014, lượng khách Trung Quốc ở Nha Trang gần như là con số 0. Nhưng bước sang năm 2015, liên tục các DN du lịch Trung Quốc tìm cách thuê máy bay đưa khách đến Nha Trang một cách ồ ạt. Các DN lưu trú, dịch vụ ăn uống, dịch vụ vui chơi giải trí, vận chuyển du lịch… đồng loạt chuyển hướng sang phục vụ khách Trung Quốc.

** Du khách Trung Quốc – một hiện tượng “lạ”?

Một chủ quán kinh doanh bán hàng lưu niệm cho biết:
Khách Trung Quốc ồn ào lắm, ăn uống, xả rác khắp nơi. Thấy khách Trung Quốc vào cửa hàng là tôi ngán ngẩm vì họ hiếm khi mua nhưng lại lật tung mọi thứ lên. Khách phương Tây hễ thấy người Trung Quốc vào là bỏ đi luôn. Nhiều lúc tức lắm nhưng vì phải luôn thể hiện sự văn minh nên mình đành chịu đựng…”.

Khách Trung Quốc thường mang thức ăn vào đây ăn uống và nói chuyện, trêu đùa mất trật tự khiến du khách các nước khác khó chịu. Khách “Tây” luôn muốn không gian tĩnh lặng để tìm hiểu, trải nghiệm còn khách TQ thì chỉ “cưỡi ngựa xem hoa”.
Một anh lái xe chở các đoàn du lịch kể: “Nhiều lúc ở trên xe rất căng thẳng, họ nói, họ cười, tranh luận như thể sợ mất phần”.
Có thể có người lạc quan cho rằng lượng khách Trung Quốc đến Nha Trang tăng trưởng là một tín hiệu vui, nhưng thực tế Nha Trang đã vắng bóng khách quốc tế từ các thị trường khác như Châu Âu – Nhật – Hàn – Mỹ. Việc để nhanh hoàn vốn kinh doanh của các chủ đầu tư khách sạn Nha Trang có thể có lợi trước mắt nhưng với những người bản địa, những người lão làng đã từng sống với ngành du lịch Nha Trang thì đây chưa hẳn là dấu hiệu tốt trong việc xây dựng và quảng bá du lịch Khánh Hoà đến với quốc tế.

*** Vì sao khách Trung Quốc bị “kỳ thị”?

Dưới đây là một số những thói quen xấu của khách du lịch Trung Quốc khiến nhiều người Nha Trang và các tỉnh khác ngán ngẫm:

- Rửa chân trong bồn rửa mặt; Đi vệ sinh không giật nước; Dùng chân đá vào chuông chùa; Khạc nhổ bừa bãi; Chửi mắng, thậm chí hắt nước nóng vào mặt tiếp viên; Ồn ào; Vô tư phơi đồ lót ở sân bay; Không chịu xếp hàng rồi đánh nhau,... là những tật xấu khiến du khách Trung Quốc bị kì thị ở nhiều nơi.

- Trang phục không thích hợp và xã giao kém khi đi du lịch có thể khiến người bản địa có ấn tượng rất xấu.

- Một kiểu cư xử khiến nhã khác là chiếm chỗ. Trên những chuyến xe khách công cộng, nhiều khách du lịch thường có thói quen “xí” thêm một chỗ cho balo của mình.    Một số người thậm chí còn nằm trườn dài, chiếm thêm một diện tích lớn trong khi những người khác bị ép dí trong phần không gian còn lại. Dù bạn có thể đang rất mệt, nhưng hãy cố gắng lịch sự, giữ ý tứ ở nơi công cộng.

- Du khách Trung Quốc thường coi thường quy định và phong tục địa phương.
Nếu có một sự trục trặc trên hành trình chuyến đi, họ luôn có ý kích động số đông để áp đảo các chính quyền sở tại. Ngược lại họ làm ngở  trước những quy định và phong tục địa phương. Với lối suy nghĩ là “thượng đế” đi du lịch nên người Trung Quốc thường làm những gì họ thích. Họ ép buộc các xích lô vào đường biển Trần Phú (đường cấm) do không được đồng ý và họ nói rằng đường biển này là của Trung Quốc. Dẫn đến các bác xích lô đánh cho một trận. Họ có thể thích chụp hình bất kể đâu, bất kể ai, bất kể nơi không cho phép chụp hình khi chưa đồng ý.

Theo nhận xét:  Sự thô lỗ, thái hộ xấc xược chủ yếu đến từ tâm lý là một nước lớn, có xu hướng hành động ngang ngược hơn. Nhiều người trong số họ không nói tiếng Anh, và một số người không nói trôi chảy tiếng Trung Quốc phổ thông. Hiểu biết của những du khách này về điểm đến và văn hóa của nước sở tại thường là quá cũ hoặc không có thật.

**** Đâu là giải pháp?

Việc đón lượng khách Trung Quốc rất lớn tại Nha Trang nói riêng đã thay đổi bộ mặt kinh doanh khá nhiều. Từ các khách sạn lớn đến vừa hưởng lợi rất nhiều và gặp nhiều thuận lợi, nhà hàng ăn uống đông khách rất hài lòng với mức chi trả của khách Trung Quốc. Giải quyết được vấn đề công việc làm từ buôn bán nhỏ đến lớn, tạo việc làm cho tinht Khánh Hoà. Tuy nhiên với đối tượng khách Trung Quốc hiện nay có một số vấn đề cần quan tâm và hiểu để hạn chế những diễn biến có thể. Đặc biệt cần có chiến lược lâu dài hơn, đảm bảo sự bền vững và có những hội nhập trong văn hóa du lịch.

- Cần phải xem xét cẩn thận xem lượng khách này liệu có bị ảnh hưởng từ các xung đột trên biển Đông có thể xảy ra lúc nào khiến lượng khách trở về con số không hay không.

- Cần có các quy định cụ thể để hạn chế sự thô lỗ, hung hăng của khách Trung Quốc để đảm bảo an toàn trật tự xã hội và bảo vệ môi trường du lịch trong lành.
- Cần có các chế tài và xử lý tình trạng người Trung Quốc nhập cảnh trái phép và các công ty Trung Quốc kinh doanh trái pháp luật.

- Cần xem xét các quy định treo bảng hiệu để tránh biến Nha Trang thành “khu phố Tàu” trong tương lai.

Tại sao Singapore, Thái Lan… cũng là những đất nước kinh doanh ngành công nghiệp không khói nhưng vẫn đảm bảo cân bằng được lượng khách, và giữ gìn hình ảnh đất nước của họ đẹp trong mắt quốc tế? Câu hỏi này cần có câu trả lời từ các ban ngành tỉnh Khánh Hoà. Các cơ quan chức năng phải phối hợp để giải quyết thay vì cứ mở cửa ồ ạt đón khách Trung Quốc như hiện nay.

Với một trách nhiệm người dân, chúng tôi đề nghị Tỉnh Khánh Hòa cần khẩn trương vào cuộc quyết liệt hơn, không thể làm ngơ, im lặng như là một thái độ đồng thuận để cho một số lượng rất lớn người Trung Quốc (kẻ lạ), tràn Nha Trang (Khánh Hòa) dưới nhiều hình thức du lịch, định cư ... để  rồi có một lúc nào đó họ sẽ trở thành Những con Ngựa thành Troy (TROIA), đúng lúc, đúng thời điểm oan nghiệt nhất!?

Tại sao một số người Việt Nam chỉ vì đồng tiền mà nhắm mắt tiếp tay cho họ, những người lạ cướp đi cần câu cơm chính là ngành Du lịch của người dân Tỉnh mình?!

Tại sao, tại sao các cơ quan ban nghành các cấp thiếu trách nhiệm chậm trể khi những sự việc diễn ra này không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế mà còn ảnh hưởng đến văn hóa, và nhất là ảnh hưởng đến sự nghành Du lịch của Tỉnh nhà...?!